Mầm bệnh là gì?
Mầm bệnh hay vi trùng (tiếng anh: Germ) là một vi sinh vật gây bệnh không nhìn thấy được bằng mắt thường và có thể lây truyền bệnh truyền nhiễm. Bởi vì chúng tồn tại trong môi trường và trên da, chúng được lây nhiễm tự do và nhanh.
Nghĩa của từ mầm bệnh
Về định nghĩa, pathogen hiểu đơn giản là MẦM BỆNH, là nhân tố gây bệnh. Nhân tố gây bệnh ở đây, là bất kì vi sinh vật nào có khả năng gây bệnh trong vật chủ (the host). Các vật chủ có thể là động vật (kể cả con người), thực vật hoặc thậm chí là các vi sinh vật khác. Hầu hết các mầm bệnh đều có khả năng phát triển mạnh mẽ và tồn tại trong vật chủ.
Khi mầm bệnh đã thâm nhập được vào cơ thể vật chủ, chúng sẽ tìm mọi cách để chống lại các phản ứng miễn dịch của cơ thể và sử dụng nguồn tài nguyên của vật chủ (như là nguồn dinh dưỡng) để nhân bản trước khi thoát ra và lây sang vật chủ mới.
Sự ảnh hưởng của mầm bệnh với sức khỏe
Mầm bệnh thường xâm nhập vào vật chủ nhờ một số chất. Đất bị ô nhiễm đất có khả năng chứa mầm bệnh lâu nhất, bền vững nhất. Một số bệnh có thể do các tác nhân gây ra là bệnh đậu mùa cúm quai bị sởi thủy đậu sốt xuất huyết và bịnh hồng chẩn.
Không phải con người không ưa thích tất cả các tác nhân gây bệnh. Trong Côn trùng học, tác nhân gây bệnh là một trong 3 thứ (động vật săn mồi, mầm bệnh và loài ký sinh) phục vụ kiểm soát sinh học tự nhiên hoặc giới thiệu để giảm số lượng động vật chân đốt có hại.
Phân loại
Về mặt phân loại, mầm bệnh rất đa dạng, nhưng để tổng hợp thì chúng ta có 5 nhóm vi sinh vật gây bệnh chính sau đây:
- Viruses (vi-rút). Ví dụ: hepatitis virus, là vi rút gây bệnh viêm gan.
- Bacteria (vi khuẩn). Ví dụ: salmonella, vi khuẩn gây bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Các triệu chứng của bệnh này có thể tiến triển từ 12 đến 72 tiếng sau khi nhiễm khuẩn, và kéo dài trong vòng từ 4 đến 7 ngày và có thể bao gồm: tiêu chảy, co thắt dạ dày, nôn mửa.
- Fungi (nấm). Ví dụ: Aspergillosis là nhóm các bệnh nhiễm trùng gây ra bởi loài nấm có tên là aspergillus
- Protozoa (động vật nguyên sinh). Ví dụ: Cryptosporidium, là một loại ký sinh trùng đơn bào thuộc ngành Apicomplexa, gây ảnh hưởng đến đường ruột, hệ hô hấp hay cả hệ miễn dịch.
- Helminths (giun sán). Ví dụ: Taenia, gây ra các bệnh sán dải heo, san dây bò, gây tổn thương nghiêm trọng đến não và đường ruột.
Nhưng không phải tất cả các mầm bệnh đều không có lợi. Trong Côn trùng học, tác nhân gây bệnh là một trong 3 nhân tố (động vật săn mồi, mầm bệnh và loài ký sinh) phục vụ kiểm soát sinh học tự nhiên hoặc sử dụng để giảm số lượng động vật chân đốt có hại.
