| Group Facebook: Tài Liệu Học Tập - Decuong | Fanpage: Decuong |
Phân tích hình tượng người lái đò sông Đà
Đề bài: Phân tích hình tượng người lái đò trong tùy bút Người lái đò sông Đà của nhà văn Nguyễn Tuân.
1. Phân tích yêu cầu đề bài
- Yêu cầu về nội dung: phân tích bức chân dung hình tượng người lái đò và ý nghĩa của nó trong tác phẩm Người lái đò sông Đà.
- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng: những từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong tùy bút Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân.
- Phương pháp lập luận chính: phân tích.
2. Luận điểm hình tượng người lái đò sông Đà
- Luận điểm 1: Lai lịch và công việc của người lái đò.
- Luận điểm 2: Vẻ đẹp ngoại hình bình dị, chân chất
- Luận điểm 3: Người lái đò là một nghệ sĩ tài hoa với những phẩm chất đáng quý.
3. Nhận xét về hình tượng người lái đò sông Đà
- Trong tác phẩm Người lái đò sông Đà, tác giả đã xây dựng hai nhân vật đó là con sông Đà và người lái đò trên dòng sông ấy.
- Hình tượng người lái đò sông Đà được nhà văn xây dựng như một dũng tướng tài ba, là một nghệ sĩ lão luyện trong nghề chèo đò vượt thác. Còn bức tranh thiên nhiên dữ dội, con quái vật hiểm ác, kẻ thù số một kia chỉ là phông nền để tác giả tô vẽ, ngợi ca, tôn vinh sức mạnh kì vĩ của con người.
- Người lái đò sông Đà là một nhân vật không tên, vì ông là đại diện cho bao nhiêu con người trên đất nước Việt Nam ngày đêm âm thầm, cần mẫn trong lao động, không ngừng phải đối diện với thiên tai địch họa để giành lấy sự sống và bảo vệ quê hương đất nước.
- Vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ của người lái đò: ông lái đò là một nghệ sĩ trong nghệ thuật vượt thác biểu hiện ở khả năng nắm chắc các quy luật tất yếu của dòng sông Đà, những động tác nhuần nhuyễn, chính xác.
Xem thêm: Văn mẫu
Lập dàn ý chi tiết phân tích hình tượng người lái đò sông Đà
1. Mở bài hình tượng người lái đò
- Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm:
+ Nguyễn Tuân là một tác giả có phong cách nghệ thuật độc đáo, cái tôi đầy cá tính, một nhà văn tài hoa uyên bác, luôn khám phá thế giới ở bình diện văn hóa thẩm mĩ.
+ Người lái đò sông Đà là tùy bút tiêu biểu cho những sáng tác sau cách mạng của ông với nội dung ngợi ca vẻ đẹp của con người và thiên nhiên Tây Bắc.
- Khái quát hình tượng ông lái đò sông Đà: Hình tượng nhân vật người lái đò chính là chất vàng mười đã được thử lửa mà Nguyễn Tuân tìm kiếm, người anh hùng trong thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội.
2. Thân bài hình tượng người lái đò
a) Khái quát về tác phẩm
- Hoàn cảnh sáng tác: Tuỳ bút Sông Đà là kết quả của chuyến đi thực tế vùng núi Tây Bắc của nhà văn vừa thỏa mãn thú phiêu lãng vừa để tìm kiếm vẻ đẹp thiên nhiên và chất vàng mười đã qua thử lửa trong tâm hồn của những con người lao động và chiến đấu trên miền sông núi hùng vĩ và thơ mộng đó.
- Giá trị nội dung: Người lái đò sông Đà là một áng văn đẹp được làm nên từ tình yêu đất nước say đắm, thiết tha của một con người muốn dùng văn chương để ca ngợi vẻ đẹp vừa kì vĩ, hào hùng vừa trữ tình thơ mộng của thiên nhiên và nhất là của con người lao động bình dị ở miền Tây Bắc.
b) Phân tích hình tượng người lái đò
* Luận điểm 1: Lai lịch và công việc của người lái đò
- Về lai lịch:
+ Là một tay đò lão luyện
+ Lâu năm trong nghề.
+ Từng trăm lần xuôi ngược trên dòng sông và tự tay lái chính hơn 60 lần.
+ Am hiểu đặc điểm của con sông.
-> Tác giả xóa mờ xuất thân để ngợi ca những con người vô danh âm thầm cống hiến.
- Về công việc: lái đò trên sông Đà, hằng ngày đối diện với thiên nhiên hung bạo.
* Luận điểm 2: Vẻ đẹp ngoại hình
- Chừng 70 tuổi nhưng còn rất khỏe và tráng kiện.
- “Tay lêu nghêu như cái sào".
- Chân lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh
- Nhỡn giới “vời vợi như mong một cái bến xa”.
- Thân hình “gọn quánh như chất sừng, chất mun”.
=> Thân thể ông lái đò mang đậm dấu ấn của nghề nghiệp, chứng tỏ ông là một con người yêu nghề, gắn bó với nghề.
* Luận điểm 3: Người lái đò là một nghệ sĩ tài hoa với những phẩm chất đáng quý.
- Là người có lòng dũng cảm, yêu nghề: “giữ mái chèo, nén vết thương, hai chân kẹp chặt lấy cuống lái”
- Là người từng trải, hiểu biết và thành thạo trong nghề lái đò: “trên sông Đà ông xuôi ngược hơn một trăm lần”, “nhớ tỉ mỉ... những luồng nước”, “sông Đà đối với ông lái đò ấy như một thiên anh hùng mà ông đã thuộc... xuống dòng”,...
- Là người mưu trí dũng cảm, bản lĩnh và tài ba:
+ Ung dung đối đầu với thác dữ “nén đau giữ mái chèo, tỉnh táo chỉ huy bạn chèo...” để phá trùng vi thạch trận thứ nhất.
+ Ông lái đò “không chút nghỉ tay, nghỉ mắt phá luôn vòng vây thứ hai và đổi chiến thuật, ông “nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước”, động tác điêu luyện “cưỡi đúng ngay trên bờm sóng, phóng thẳng thuyền vào giữa thác...”
+ Là người nghệ sĩ tài hoa: ưa những khúc sông nhiều ghềnh thác, không thích lái đò trên khúc sông bằng phẳng, coi việc chiến thắng “con thủy quái” là chuyện thường: sau khi vượt thác nhà đò đốt lửa nướng cơm lam và toàn bàn về chuyện cá anh vũ, cá dầm xanh,...
=> Ông lái đò là người anh hùng, người nghệ sĩ trong công việc chèo đò, vượt thác, đại diện cho con người Tây Bắc và là chất vàng mười của đất nước ta.
c) Đặc sắc nghệ thuật
- Kết hợp hài hòa giữa bút pháp lãng mạn và hiện thực
- Sử dụng ngôn ngữ điêu luyện
- Sử dụng nhiều biện pháp tu từ (nhân hóa, so sánh, liên tưởng, tưởng tượng, trùng điệp…)
- Tưởng tượng độc đáo
- Vận dụng tri thức nhiều ngành nghệ thuật.
3. Kết bài hình tượng người lái đò
- Khái quát vẻ đẹp hình tượng người lái đò sông Đà: Hình tượng người lái đò là đại diện cho con người lao động Tây Bắc trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa có phẩm chất anh hùng vừa tài hoa nghệ sĩ.
- Mở rộng vấn đề: Thông qua hình tượng ông lái đò, Nguyễn Tuân muốn phát biểu quan niệm rằng "người anh hùng không chỉ có trong chiến đấu mà còn có trong cuộc sống lao động hằng ngày".
Decuong.vn
